Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΒΟΥΔΑ & Η ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΡΡΟΗ ΣΤΗΝ ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΉ ΤΗΣ
Ανάγλυφο με την σκηνή του θανάτου του Βούδα (MMA 2015.500.4.1)
Η σκηνή που απεικονίζεται σε αυτό το ανάγλυφο θραύσμα από σχιστόλιθο είναι αυτή του Parinirvana - ήτοι της καταστάσεως μετά το θάνατο ενός φωτισμένου όντος. Σε ηλικία ογδόντα ετών ο Βούδας απέθανε κοντά στην Κουσινάγκαρα, στο σημερινό Ουτάρ Πραντές της Ινδίας, επιτυγχάνοντας τελικώς την φώτιση. Αυτό το θραύσμα θα αποτελούσε μέρος μιας stupa harmika - το ανώτερο μέρος της stupa. Στο ανάγλυφο απεικονίζεται ο ξαπλωμένος Βούδας που περιβάλλεται από λαϊκούς και μοναχούς που θρηνούν το θάνατό του. Η μόνη μορφή που δεν διακατέχεται από θλίψη είναι ο Subhadra ο μοναχός, καθώς η ήρεμη συμπεριφορά του αντανακλά την κατανόησή του ότι επετεύχθη η νιρβάνα. Ενώ αυτή η σκηνή είναι σημαντική για τη σημασία της στη ζωή του Βούδα, έχει μεγαλύτερη σημασία για τον κανόνα της βουδιστικής τέχνης, καθώς ο ξαπλωμένος Βούδας έγινε το κύριο θέμα που απεικονίζεται στη βουδιστική τέχνη από την Γκαντάρα, την Ινδία και πέρα από την Κίνα. Όταν βλέπουμε αυτό το κομμάτι ειδικότερα, έρχεται στον νού μας ο ξαπλωμένος Βούδας από το σπήλαιο 26 της Ajanta (2 αι.), ωστόσο υπάρχουν κάποιες διακριτές διαφορές. Αν και είναι αδύνατο να πούμε ποιο προηγήθηκε χρονικώς, τα σπήλαια Ajanta ή αυτό το ανάγλυφο, πάντως είναι σαφές ότι οι εικονογραφίες τους είναι πολύ διαφορετικές. Ενώ ο Ajanta Buddha είναι εξαιρετικά απλός και χωρίς διακόσμηση & με άμορφο σώμα, αυτό το θραύσμα απεικονίζει τον Βούδα σε μια προσεγμένη ρόμπα, με νατουραλιστικά χαρακτηριστικά (πράγμα που ισχύει και γιά τις άλλες μορφές που εμφανίζονται). Η υφή των μαλλιών είναι επίσης σημαντική καθώς είναι αρκετά έντονη, και αυτό είναι συνήθως κοινό στην Ελληνιστική γλυπτική παράδοση. Αυτό που επίσης ενδιαφέρει είναι ότι ο ξαπλωμένος Βούδας απαντάται περαιτέρω στα σπήλαια Mogao στο Γκάνσου της Κίνας (366 μ.Χ). Το συγκεκριμένο ανάγλυφο είναι από τα πρώτα του είδους, καθώς και ο Βούδας του Ajanta. Ωστόσο, αυτό που έχει πρωταρχική σημασία είναι ο τρόπος με τον οποίο αυτό το τεχνούργημα της Gandhara φαίνεται επηρεασμένο και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό από τις Ελληνιστικές παραδόσεις, ενώ το προερχόμενο από το σπήλαιο Ajanta διαθέτει τυπικό ινδικό στιλ (ΑΠΟΨΗ ΥΠΟ ΚΡΙΣΙΝ!). Αυτή η διαφορά είναι ενδεικτική της ινδικής επιρροής του σε αυτό το τεχνούργημα της περιόδου της αυτοκρατορίας των Kushan, αν και η υφολογική επιρροή παραπέμπει σαφώς στην Δύση. Χρονολογούμενο από την περίοδο Kushan, αυτό το τεκμήριο συνδυάζει και τους δύο πολιτισμούς και δημιουργεί μιαν Γανδαρινή μορφή οπτικοποιήσεως - τέτοια που να προσελκύει τους διάφορους ανθρώπους από το βασίλειό. <https://gandharanart.omeka.net/items/show/8>
MMA 2015.500.4.1 The scene depicted on this fragment schist relief is that of the Parinirvana - he nirvana stage after death of an enlightened being. At age eighty the Buddha died near Kushinagara, in present day Uttar Pradesh, India, and ultimately achieved enlightenment. This fragment would have been part of a stupa harmika - the topmost part of the stupa. Depicted on the relief is a reclining Buddha surrounded by lay people and monks mourning his death. The only figure not overcome with grief is Subhadra the monk, as his calm demeanour is reflective of his understanding that nirvana was attained. While this scene is important for its significance in the life of the Buddha, it is of further importance in the canon of Buddhist art, as the reclining Buddha became a foremost subject depicted in Buddhist art from Gandhara, to India, and beyond China. When viewing this fragment in particular, one is reminded of the reclining Buddha in the ca. 2nd century Ajanta Cave #26, yet there are some discernible differences. While it is impossible to tell which came first, the Ajanta Caves or this fragment relief, it is telling that their iconographies are vastly different. While the Ajanta Buddha is extremely simple and unadorned, with a shapeless body, this fragment depicts the Buddha in a draped robe, with naturalistic features (as well as the other figures shown). The texture of hair is also significant as it is quite pronounced, and this is usually common in the Hellenistic sculptural tradition. What is also of interest is that the reclining Buddha was further seen in the Mogao Caves in Gansu, China ca. 366 AD. This presents this sculpture as one of the earliest of its kind, as well as the Ajanta Buddha. Though, what is of foremost significance is the way in which this Gandhara piece is heavily influenced by Hellenistic traditions, while the Ajanta one is in a typically Indian style. This difference is indicative of the Indian influence of subject on this piece within the Kushan Empire, yet the stylistic influence clearly points to the West. Being from the Kushan Period, this piece blends both cultures and creates an inherently Gandharan visuality - one that appealed to the various people in its kingdom.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου