A trireme named Isis

ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΙΣΙΣ

https://ricis.huma-num.fr/document/1150401.html

Fresco from Nymphaion. Detail (Bricault 2020, fig. 2, p. 26)

Το Νυμφαίο ήταν η τρίτη μεγάλη ελληνική πόλη στο βασίλειο του Βοσπόρου μετά το Παντικάπαιο και τη Θεοδοσία. Χάρη στο ασφαλές λιμάνι του, έπαιζε σημαντικό ρόλο για το εμπόριο. Στο λιμάνι του υπήρχαν πολλά ιερά αφιερωμένα στους θεούς προστάτες των ναυτικών. Από τα σπουδαιότερα ήταν το ιερό της Αφροδίτης Ευπλοίας - Ίσιδας. Σ΄ένα δωμάτιο του ιερού, ο ένας τοίχος ήταν στολισμένος με την παράσταση ενός πλοίου. Η παράσταση ήταν χαραγμένη με την τεχνική "sgraffito". (χάραξη σε τοίχους). Ο τοίχος βαφόταν με κονίαμα, συνήθως κιτρινωπού χρώματος Ύστερα περνούσαν δεύτερο χέρι με κάποιο άλλο σκουρότερο χρώμα. Στη συνέχεια με αιχμηρό εργαλείο χάραζαν το σχέδιο, και από κάτω έβγαινε το πρώτο χρώμα. Στην εικόνα το "ακιδογράφημα"του πλοίου Ίσις (το όνομα αναγράφεται). Διακρίνονται τα έμβολα και η ίσαλος γραμμή, η πρύμνη, το πηδάλιο και και άλλες λεπτομέρειες, όπως το πουλι πάνω από το πλοίο που συμβόλιζε τη γρηγοράδα του.

Υπολογίζεται πως το πλοίο είχε μήκος 60 μ. και πως συμμετείχε σε διπλωματική αποστολή από την Αίγυπτο των Πτολεμαίων στο βασίλειο του Βοσπόρου..

Το γκραφίτι υπήρχε στην Αθήνα από την αρχαιότητα, καθώς βρέθηκαν πολλά στην Αρχαία Αγορά, στις ανασκαφές της Αμερικάνικης Σχολής Κλασικών Σπουδών .

Οι έφηβοι χάραζαν το όνομά τους ή το όνομα της κοπέλας που αγαπούσαν, στους τοίχους των γυμνασίων. Οι μεγάλοι χάραζαν συνθήματα πολιτικού περιεχομένου στις Στοές. Χάραζαν ακόμα και παιχνίδια στα μαρμάρινα σκαλιά, βρέθηκαν ακόμα και στις βαθμίδες του Παρθενώνα.

3ος αι. πΧ - Βρίσκεται στο Ερμιτάζ.

Πέραν του ελλαδικού οικισμού της Ύστερης Εποχής του Χαλκού,2_14 στην Gurob ανευρέθη και ομοίωμα πεντηκοντόρου σκάφους επί τροχών, το οποίο από την Wachsmann αναγνωρίσθηκε ως ακολουθούν το Μυκηναϊκό πρωτότυπο,2_15 όπως, άλλωστε, και το αργυρό ομοίωμα το οποίο ανεσκάφη στον τάφο της Ahhotep.2_16 Στενότερη χρονολογική συσχέτιση με το Αιγαίο βεβαίως αναγνωρίζει η ίδια βασιζόμενη σε πήλινο θραύσμα ομοιώματος πλοίου από τον Πύργο Λιβανάτων,2_17 ενώ σημειώνει την ύπαρξη στην Αίγυπτο και άλλων αναπαραστάσεων Αιγαιακών πλοίων, συγκεκριμένα σε τοιχογραφίες του Medinet Habu και σε γράφημα από την όαση Dakhla.2_18 Η Wachsmann συσχετίζει το τροχήλατο ομοίωμα πλοίου του Gurob με το πλοίο επί του οποίου επέβαινε ο Διόνυσος κατά την θριαμβευτική πομπή των Ανθεστηρίων, το οποίο απαντάται στην ζωφόρο του Αττικού Ημερολογίου. Μάλιστα το ίδιο ομοίωμα παραπέμπει πιθανώς σε κάποιο είδος πλοιαφεσίων, ήτοι τελετής η οποία τεκμηριώνεται αργότερα ως εορτή τών ναυτιλλομένων. Η εορτή ετελείτο προς τιμήν της Ίσιδος και περιελάμβανε εικονική ναυσιπλοΐα και μεταφορά του αγάλματος της θεάς πάνω σε ιδιαίτερο πλοίο και συνοδεία πομπής, περιγράφεται δε πρώτον από τον Απουλήιο (Apuleius, Apul. Met. 11.17),2_19 κατά την εξιστόρησή του για το σχετικό ιερό της Ίσιδος Ευπλοίας – Φαρίας – Πελαγίας στις Κεγχρεές! Όμως η Ίσις υπήρξε μεταξύ των τεσσάρων κυριοτέρων θεοτήτων του Βασιλείου του Βοσπόρου, εκεί δε τεκμηριώνεται επίσης η διεξαγωγή πλοιαφεσίων από παλαιότερα.2_20 

Αργυρό Αιγυπτιακό ομοίωμα σκάφους Μινωικού τύπου ευρεθέν στον τάφο της Ahhotep

Παράσταση πλοιαφεσίων (Navigium Isidis) σε μωσαϊκό από την Όστια

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1057241401903644?fbclid=IwY2xjawOpKrNleHRuA2FlbQIxMABicmlkETB6ZnY5NjFPTzRyRzZ6TEpRc3J0YwZhcHBfaWQQMjIyMDM5MTc4ODIwMDg5MgABHkwdo42sehJugyR6UZQNv0kYqJaBwbsFa9dg_JIm-Vh24HDShPOCuc0sbjxT_aem_uavqwNr5BOyYFYABBDiNjQ#:~:text=Copyright%20%C2%A9%202001%20The%20Nautical%20Archaeology%20Society.%20Published%20by%20Elsevier%20Ltd.%20All%20rights%20reserved

https://www.academia.edu/76247031/A_trireme_namedIsis_thesgraffitofrom_Nymphaion

Murray, W. M. 2001. "A trireme named Isis: the sgraffito from Nymphaion," The International Journal of Nautical Archaeology 30 (2), pp. 250-256.

https://archive.org/stream/supplementumepig0000unse/supplementumepig0000unse_djvu.txt

Supplementum epigraphicum graecum XXXIV, 1984. Amsterdam

p. 205

756. NYMPHAION . FRESCO WITH INSCRIPTIONS, 1 HALF OF THE 3rd CENT. B.C. During excavations in a shrine of Aphrodite and Apollo polychrome stuccowork was found, covered with drawings of sailing ships and Greek inscriptions. Cf. N.L. Grach, VDI (1984) 1 81- 88 (ph.; dr.), for a description of the most prominent ship: a triere called TlPlQ, of Egyptian origin, possibly an ambassadorial ship visiting the area in the reign of Pairisades II. Ed. pr . mentions two other inscriptions on the stucco: 'Ηνοίξαμεν Καλαμαιώνος έβδομη σχήσανχες and Ήνοίξαμεν Θαργηλιώνος εί,κάδι . Ed.

pr . reports also on a find of stamped tiles with the text βασιλική, implying that they were produced in royal ergasteria.

https://dokumen.pub/qdownload/isis-pelagia-images-names-and-cults-of-a-goddess-of-the-seas-religions-in-the-graeco-roman-world-190-illustrated-9789004413894-9789004413900-9004413898.html

Bricault, L. 2020. Isis Pelagia: Images, Names and Cults of a Goddess of the Seas, transl. Gil H. Renberg, Leiden / Boston.